Zamek Veltrusy

W swoich początkach Veltrusy były jednym z najbardziej podziwianych dzieł architektury szczytowego okresu baroku, a rzeźby z pracowni Matthiasa Bernharda Brauna jeszcze bardziej podniosły prestiż rezydencji. Park otaczający zamek jest jednym z największych w Czechach.

Włości Veltruskie zostały nabyte przez małżeństwo z ich dziedziczką przez Václava Antonína Chotka, członka starej arystokratycznej rodziny naznaczonej konfiskatą po Białej Górze. Hrabia Chotek był bardzo zdolny, wkrótce zyskał znaczącą pozycję społeczną i zajmował wysokie stanowiska państwowe. Z tym związana była potrzeba zamieszkania w odpowiedniej i godnej rezydencji, która zaczęła powstawać w 1704 roku. Od początku zamek Veltrusy budowany był z hojną barokową koncepcją jako zespół budynków ozdobionych szeregiem alegorycznych rzeźb z pracowni Matthiasa Bernarda Brauna. W swojej pierwotnej postaci był jednym z najważniejszych dzieł czeskiej architektury szczytu baroku. Czysto barokowy wygląd został wzbogacony o elementy klasycystyczne po 1804 roku.

Syn Václava Antonína, Rudolf, podążył za ojcem zarówno w rozbudowie i upiększeniu majątku, jak i w karierze politycznej na wiedeńskim dworze cesarskim. Za swoje zasługi otrzymał nawet jedno z najwyższych odznaczeń habsburskich – Order Złotego Runa. I tak się znowu złożyło, że dla mężczyzn o takiej reputacji tereny zamkowe nie były wystarczające jak na ówczesne standardy, więc rezydencja została jeszcze powiększona o kolejne majątki. Trzecim właścicielem był Jan Rudolf Chotek, założyciel empirowego zamku Kačina, tak samo jak jego poprzednicy wykształcony, aktywny politycznie i odnoszący sukcesy. W czasie jego rządów park przeszedł znaczną modyfikację – zadbane ogrody francuskie stały się romantycznym naturalnym parkiem krajobrazowym, który jest jednym z pięciu najstarszych, a także jednym z największych w Czechach.

Długi okres rozkwitu majątku w Veltrusach zakończył wnuk Jana Rudolfa, Jindřich. Wszystko zmieniło się w drugiej połowie XIX wieku – nieodpowiedzialne zarządzanie ówczesnym właścicielem i przedłużający się kryzys gospodarczy spowodowały stopniowy upadek pięknej rodzinnej rezydencji. Ostatnimi właścicielami rodziny Chotek byli Karel i Livia. W czasie II wojny światowej zamek został zajęty przez wojska hitlerowskie, a następnie przez Armię Czerwoną. Po 1945 roku został znacjonalizowany i obecnie należy do Krajowy Instytutu Dziedzictwa Narodowego.

Ciekawostka

Zwierzyniec z danielami jest częścią parku Veltrusy od 1802 roku. Jego położenie zostało tak dobrane, aby patrząc z głównej sali można było obserwować jego mieszkańców – daniele zwyczajne. Daniele nie są jedynymi lokalnymi przedstawicielami królestwa zwierząt. Jelenie, zające i bażanty również swobodnie poruszają się po ogrodach zamkowych.